Doların değeri, dünya genelinde büyük farklılıklar gösteriyor. 2025 verilerine göre, 1 Amerikan Doları bazı ülkelerde neredeyse yarım ekmek veya bir kahve alacak kadar değerliyken, bazı ülkelerde devede kulak bile etmez miktarlarda yerel para karşılığında alınıyor.
Orta Doğu’nun güçlü ekonomileri, dolar karşısında yerel paralarını koruyor. Kuveyt’te 1 dolar yaklaşık 0,31 Kuveyt Dinarı ediyor. Bu miktar, Kuveyt’te bir yarım paket ekmek veya küçük bir kahve için yeterli. Komşu Bahreyn’de ise 1 dolar, 0,38 Bahreyn Dinarı olarak işlem görüyor ve bir şişe su veya çay almak için yeterli. Umman ve Ürdün’de de durum benzer; Umman Riyali ile 1 dolara küçük bir tatlı alınabilirken, Ürdün’de bir paket makarna veya bir çay bardağı çay satın almak mümkün. İngiliz Sterlini karşısında 1 dolar ise 0,75 GBP değerinde; İngiltere’de ufak bir atıştırmalık veya çay almak için yeterli oluyor.
Öte yandan, ekonomik krizler ve yüksek enflasyonun etkili olduğu ülkelerde doların karşılığı çok daha yüksek sayıda yerel para birimi ile ölçülüyor. Lübnan Lirası, dolar karşısında son yılların en zayıf para birimlerinden biri. 1 dolar, Lübnan’da yaklaşık 89.600 Lira ediyor ve birkaç ekmek ile su şişesini ancak karşılıyor. İran Riyali’nde 1 dolar, 42.000 riyal değerinde; bu da bir adet ekmek veya çay almak için yeterli oluyor.
Asya’da Vietnam Dongu, 1 doları 23.000 dong olarak karşılıyor. Sokak atıştırmaları veya bir bardak kahve, dolarla ölçüldüğünde birkaç dolarlık harcama gerektiriyor. Benzer şekilde, Sierra Leone ve Laos’ta da 1 dolar çok büyük miktarda yerel para karşılığına sahip; SLL ve LAK ile ufak bir öğle yemeği veya market alışverişi yapılabiliyor.
Ekonomistler, “Doların gücü sadece döviz kuru ile ölçülmemeli. Yerel yaşam maliyeti ve satın alma gücü de hesaba katılmalı” diyor. Yani nominal olarak yüksek miktarlarda para harcanıyor gibi görünse de, yaşam maliyetine bakıldığında durum farklı olabiliyor.
Özetle, doların değerinin yüksek olduğu ülkelerde paranın alım gücü sınırlı olsa da ekonomik istikrar yüksek; düşük değerli ülkelerde ise dolar karşılığı nominal olarak yüksek olsa da yaşam maliyeti görece daha uygun olabiliyor.
